Gonnie Nas: Wandelen voor lucht maakt me een luchtiger mens

Geplaatst op: augustus 28, 2024

Gonnie Nas (62) was door haar COPD veel aan huis gekluisterd. Het grootste deel van haar dag bracht zij alleen thuis door. Meedoen aan de Longuitdaging heeft veel verandering gebracht. Zij hoopte om meer in beweging te komen en om meer sociale contacten op te doen. De Longuitdaging bracht haar dit en meer. Inmiddels doet ze weer zelf boodschappen, wandelt een paar blokken om en voelt zich letterlijk ‘luchtiger’.

Gonnie Nas heeft COPD in stadium 3. Lange tijd was zij hiervoor bij de longarts in het ziekenhuis. Nu is de COPD stabiel en heeft de huisarts controles overgenomen, maar de longverpleegkundige vanuit het ziekenhuis bezoekt haar alsnog eens in de zoveel tijd thuis. Het was deze longverpleegkundige die Gonnie attendeerde op de Longuitdaging. Gonnie: ‘Ik wilde al langer meer in beweging komen en ook meer mensen leren kennen. Ik woon namelijk alleen, en ben dus vaak alleen. Mensen opzoeken of aan wandelgroepjes meedoen was voor mij een te grote drempel. Je bent toch bang dat je niet hard genoeg kan wandelen of mee kan komen. Maar deze Longuitdaging bleek gewoon hier in Zevenaar georganiseerd te worden én met lotgenoten met ook een longziekte. Dit durfde ik wel aan!’

Gonnie benoemt hoe prettig zij het vond dat het bij deze Longuitdaging niet ging om de prestatie maar om de eigen winst. ‘Het maakte niets uit of je nu snel of langzaam liep, het werd heel duidelijk gezegd dat je hier voor jezelf kwam en dat het belangrijker was hoe lang je het wandelen volhield, niet hoe ver je liep. Dat heeft me veel gebracht. Ik vond het in eerste instantie heel confronterend om te zien hoe een veel oudere vrouw dan ik veel sneller liep dan ik, ze haalde me makkelijk in! Bij de Longuitdaging leer je heel snel die knop om te zetten en haal je plezier uit hoe je zelf steeds een beetje langer kan lopen. Voor de uitdaging liep ik alleen elke dag een keertje om mijn flat heen, verder lukte niet. Nu, na de Longuitdaging, loop ik elke dag een heel blok van een paar straten. Dit heeft me echt veel zelfvertrouwen gegeven.’

Een ander belangrijke meerwaarde van meedoen aan de Longuitdaging was voor Gonnie het ontmoeten van lotgenoten. ‘Je leert ook heel veel van hoe anderen met hun longproblemen omgaan, soms hebben zij tips hoe je dingen aan kan pakken. Ook de tips van de zorgprofessionals die meeliepen waren heel nuttig. Ik vond het heel fijn om te leren welke ademhalingsoefeningen je kan doen voor je uit bed stapt ‘s ochtends. Ik kreeg ook altijd van mijn eigen longverpleegkundige tips hoor, maar door te wandelen lijkt het alsof je meer informatie kan opnemen. En bepaalde tips van de wandelbegeleiders kon ik meteen toepassen tijdens het lopen, dan merk je meteen hoe iets veel beter of gemakkelijker kan.’

Het seizoen waarin de Longuitdaging plaatsvond was wellicht niet het meest gunstige voor Gonnie. ‘Ik kon een aantal keer niet meelopen vanwege mijn longen. De weersomstandigheden waren echt lastig, veel vocht, soms heel warm. Dan had ik geen puf meer om te gaan ’s avonds, ik was zo benauwd overdag en het heen en weer gaan naar het afspreekpunt was dan al uitputtend genoeg voor me, laat staan wandelen. Dit was heel erg jammer. Ik heb me wel voor de eerstvolgende Longuitdaging/wandelgroep opgegeven die volgende week start en heb mezelf voorgenomen om dan de hele dag voor de wandelavond niets te doen en goed uit te rusten. Want de sfeer bij het wandelen in de Longuitdaging is geweldig, het samen lopen, nieuwe lotgenoten leren kennen en met en van elkaar leren. Ik spreek nog steeds via de app sommige deelnemers van de afgelopen Longuitdaging.’

De dagen van Gonnie zien er tegenwoordig heel anders uit dan voordat zij meedeed aan de Longuitdaging. Natuurlijk, ze heeft nog steeds wel slechte dagen, waarop haar longen het haar moeilijk maken om dingen te ondernemen. Maar de manier waarop ze heeft leren omgaan met haar COPD, heeft echt verschil gemaakt. Gonnie: ‘Voorheen stond ik ‘s ochtends op, was ik heel benauwd en heel moe en was ik vaak gedurende de dag verdrietig omdat dingen me niet lukten. Nu neem ik zoals ik geleerd heb bij de Longuitdaging eerst tijd om de dag goed te beginnen. Nog voor ik opsta uit bed doe ik belangrijke oefeningen, zoals goed uitademen, pendelen met mijn benen. Ik sta pas op als mijn ademhaling rustig is. En dat maakt behoorlijk verschil! Ik heb dan de energie om zelf te gaan bewegen, ik loop bijvoorbeeld een blokje om. Maar ook doe ik nu weer zelfstandig boodschappen, voor de Longuitdaging liet ik die maar bezorgen omdat het teveel inspanning was. En ik heb weer energie om te knutselen, mijn favoriete hobby. Ik heb echt het gevoel dat ik mijn vrijheid een beetje terug heb. En mijn menswaardigheid.’

Ook de longverpleegkundige ziet de positieve verandering in Gonnie na de Longuitdaging. Gonnie: ‘Hij vindt mijn uitstraling anders, enthousiaster, opgeruimder en gemotiveerder. Ik merk dat het wandelen en het lotgenotencontact niet alleen mij gemotiveerd heeft meer te bewegen, maar dat alles in mijn leven gemotiveerder voelt. Ik kijk heel bewust naar wat mij ontspanning geeft, hoe ik omga met stress. Ik voel me als het ware wakker geschud en neem weer zelf regie over mijn leven. Ik ben geestelijk zo opgeknapt, ik voel me letterlijk luchtiger. Kijk, ik heb natuurlijk nog steeds COPD en kan heus niet weer aan het werk ofzo, en ik heb mijn scootmobiel nodig om boodschappen te doen en mijn rollator om te lopen, maar ik heb wel weer meer eigenwaarde. Dit gun je toch elke longpatiënt? Wat mij betreft krijgt elke patiënt bij de eerste longdiagnose een fysio en een Longuitdaging aangeboden, zodat ze meteen vanaf de start weten hoe ze het beste kunnen ademen en in beweging komen en blijven.’

Tekst: Judith Cohen, medisch journalist; fotograaf: Marion Foppele