Nederland loopt achter met vaccinaties voor volwassenen – coalitie eist versnelling

Geplaatst op: april 28, 2025

Nederland loopt achter op andere Europese landen als het gaat om vaccinaties voor volwassenen. De overheid is te traag met besluitvorming over investeringen en implementatie van vaccins. Daardoor lopen vooral kwetsbare groepen, zoals ouderen en mensen met een chronische aandoening, onnodige risico’s op infectieziekten met mogelijk ernstige complicaties.

Een brede coalitie van zorgprofessionals, patiënten- en ouderenorganisaties roept nu de overheid op om het vaccineren te versnellen. Aan de start van de Europese Immunisatieweek op 28 april, publiceren we gezamenlijk een pamflet: Vooruit met Vaccineren. Dit moet de overheid duidelijk maken dat er haast geboden is en zij in gesprek moeten gaan met de coalitiepartners om het vaccinatiebeleid voor volwassenen vlot te trekken.

Rutger Haandrikman, directeur Long Alliantie Nederland: “Preventie is geen luxe, maar noodzakelijke zorg. Dat we in Nederland in 2025 nog steeds discussiëren over de waarde van vaccinatieprogramma’s voor volwassenen is bijna niet te bevatten. De feiten spreken voor zich: vaccinatie beschermt, voorkomt leed en bespaart kosten. Toch blijft Nederland achter bij onze buurlanden. Het patroon is bekend: eerst jarenlang debatteren over budgetten, terwijl kwetsbare groepen intussen aan hun lot worden overgelaten. Vooral voor longpatiënten zijn infecties vaak geen klein ongemak, maar een serieuze bedreiging. De coalitie ‘Vooruit met Vaccineren’ toont aan dat het anders kan. Geen versplintering, maar samenwerking tussen patiënten, professionals en bedrijven. Nu is het zaak dat politiek, beleidsmakers en verzekeraars hun verantwoordelijkheid nemen. Want wie nu nog kiest voor de goedkoopste oplossing, zal later de rekening dubbel en dwars betalen. In euro’s én in mensenlevens.”

Kwetsbare groepen

Belangrijkste argumenten van de coalitiepartners om het vaccineren van volwassenen te versnellen zijn de gezondheidsrisico’s voor de hele bevolking, maar met name de kwetsbare groepen. “Vaccineren is een bewezen effectief en veilig middel om ziekte en sterfte te voorkomen. Waarom wachten als we nu al bescherming kunnen bieden? Een infectieziekte kan niet alleen leiden tot lange ziekteperiodes, maar ook tot uitval op het werk en hogere druk op de zorg,” aldus Ted van Essen, voorzitter Nederlandse Immunisatie Stichting.

Snel handelen

“Vaccineren doe je niet alleen voor jezelf, maar voor elkaar. Elke vaccinatie draagt bij aan de bescherming van kwetsbaren en voorkomt dat ernstige infectieziekten terugkeren. Als artsen zien wij dagelijks hoe belangrijk het is dat iedereen die kan, bijdraagt aan deze collectieve bescherming—zo blijven óók degenen die niet gevaccineerd kunnen worden veilig, én beschermen we mensen die in hun werk, zoals in de zorg, risico lopen. Daarom is het essentieel dat de overheid nu snel handelt om vaccins breed toegankelijk te maken,” legt Sylvia van der Burg, lid Federatiebestuur KNMG, uit.

Onwaardig

In andere Europese landen zoals Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zijn vaccinatieprogramma’s voor volwassenen reeds in volle gang. “Het is een land als het onze onwaardig en niet te rechtvaardigen dat kwetsbare groepen, zoals ouderen en mensen met een chronische aandoening, langer moeten wachten op essentiële vaccins die hen kunnen beschermen tegen ernstige infecties als complicatie,” stelt Margriet Schneider, voorzitter Samenwerking Infectieziekten.

Coalitie

De coalitie bestaat uit artsenfederatie KNMG, apothekersorganisatie KNMP, Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland, Beroepsvereniging van en voor Physician Assistants, Nederlandse Vereniging voor Doktersassistenten, Nederlandse Vereniging voor Praktijkondersteuners, Nederlandse Vereniging voor Infectieziektebestrijding, Long Alliantie Nederland, Stichting Nationaal Netwerk Inclusieve Zorg, ActiZ, Samenwerking Infectieziekten, Nederlandse Immunisatie Stichting, Aidsfonds, Longfonds, Stichting voor Afweerstoornissen, Stichting Pijn na Gordelroos, ANBO-PCOB, Senioren Netwerk Nederland en Senioren Brabant-Zeeland.

Oproep aan de overheid
Met het pamflet vraagt de coalitie de overheid om:

• Een versnelling in de besluitvorming rondom vaccinatieprogramma’s voor volwassenen.
• Structurele financiering voor volwassenenvaccinatie, vergelijkbaar met het
  Rijksvaccinatieprogramma voor kinderen.
• Gerichte acties en activiteiten mogelijk maken om de vaccinatiebereidheid onder
  risicogroepen te verhogen.
• Vaccinatie dicht bij huis mogelijk maken.

Lees meer op: vooruitmetvaccineren.nu