Column Rutger Haandrikman: Je ziet ze niet meteen

Geplaatst op: november 20, 2024

Ze zitten naast je in de trein, wachten geduldig bij de kassa of wonen twee deuren verderop. Pas als de roltrap stilstaat of als ze hun kleinkind achterna rennen, merk je iets op. Een licht gehijg, een hand die steun zoekt, een blik die verraadt dat wat voor jou vanzelfsprekend is, voor hen een dagelijkse uitdaging vormt.

De ironie wil dat we collectief in paniek raken als iemand klaagt over pijn op de borst. ‘Bel 112, het zou een hartaanval kunnen zijn!’ Maar wanneer diezelfde persoon maandenlang hoest of buiten adem raakt bij het aankleden, noemen we dat ‘een griepje dat maar niet overgaat’ of ‘gewoon wat minder fit’.

Het oude beeld van COPD als ‘rokersziekte van oude mannen’ is achterhaald. Een op de vijf COPD-patiënten heeft nooit gerookt. Slechte luchtkwaliteit, infecties, zelfs problemen tijdens de zwangerschap kunnen bijdragen aan het ontstaan van COPD. En steeds vaker zien we jonge patiënten – alleen kijken we er niet naar om.

Het bizarre is: een longaanval bij COPD kan je zes weken uitschakelen en heeft vaak een slechtere prognose dan een hartinfarct. Toch heeft elke 55-plusser het over zijn cholesterol, terwijl niemand vraagt naar elkaars longfunctie.

COPD is niet sexy. Het heeft geen glossy campagnes of celebrity-ambassadeurs. Wat het wel heeft, zijn verrassende lichtpuntjes. Zoals wandelgroepen waar mensen niet alleen hun ademhaling verbeteren, maar ook elkaar ontmoeten. ‘Het huishouden is niet langer een worsteling,’ vertelde een deelnemer. ‘Ik ga weer meer naar buiten,’ zei een ander.

Met een simpele longtest en de juiste begeleiding kunnen we het verschil maken tussen een leven vol beperkingen en een leven met mogelijkheden. Want ook al worden de longen niet beter, het leven kan wel degelijk verbeteren. Een sterk lichaam maakt je weerbaarder tegen infecties en vermindert kortademigheid.

Deze stille epidemie verdient onze aandacht. Want elke dag dat we wegkijken, is er één te veel. Het gaat om je buurman, je collega, misschien wel je zus of broer. Mensen die stilletjes worstelen met iets dat voor ons zo vanzelfsprekend is: ademhalen.

Rutger Haandrikman is directeur van de Long Alliantie Nederland. Reageren kan via haandrikman@longalliantie.nl