Column Rutger Haandrikman: COPD, palliatieve zorg en de menselijke maat

Geplaatst op: september 24, 2024

De uitdaging van het gesprek over de laatste levensfase, of juist het niet aangaan ervan, is een realiteit die ik persoonlijk ken en die nu resoneert in mijn werk bij de Long Alliantie Nederland. Als we niet oppassen, stevenen we binnenkort af op meer dan een miljoen COPD-patiënten in Nederland. We staan dus voor een kritieke opgave in de zorg.

Onze huidige aanpak, waarbij palliatieve zorg vaak pas laat wordt geïntroduceerd, is een gemiste kans. Het is tijd voor een fundamentele herziening van onze perceptie van palliatieve zorg bij COPD. In plaats van palliatieve zorg te zien als een laatste fase, moeten we het beschouwen als een integraal onderdeel van zorg en behandeling vanaf de diagnose. De centrale vraag moet verschuiven van ‘Wat kunnen we nog doen?’ naar ‘Hoe optimaliseren we de levenskwaliteit?’. Deze verandering in benadering kan veel betekenis hebben voor patiënten en hun naasten.

Onze online toolbox ‘Passende palliatieve zorg bij COPD’ biedt zorgverleners waardevolle handvatten, maar dit alleen is niet voldoende. We hebben een cultuuromslag nodig in de gehele zorgsector. Programma’s zoals Compassion (waar de toolbox onderdeel van is) zijn essentieel in het bevorderen van persoonsgerichte zorg, nauw afgestemd op de wensen en behoeften van de patiënt en diens naasten.

Het gaat hier om meer dan symptoombestrijding. De essentie ligt in het faciliteren van betekenisvolle momenten en het waarborgen van levenskwaliteit. Palliatieve zorg betekent niet het opgeven van hoop, maar het ontsluiten van nieuwe mogelijkheden door oprechte, medemenselijke zorg.

Als nieuwkomer in dit veld roep ik alle betrokkenen op om deze uitdaging gezamenlijk aan te gaan. Het is tijd om palliatieve zorg bij COPD te positioneren als een kernonderdeel van zorg en behandeling. Samen kunnen we een zorgomgeving creëren waarin compassie en begrip centraal staan.

Stelt u zich een zorgsysteem voor waarin elke COPD-patiënt tijdig de juiste ondersteuning ontvangt. Een systeem waarin we proactief het gesprek aangaan over wat echt belangrijk is, ruim voordat de urgentie zich opdringt. Hoe mooi zou dat niet zijn?

Het moment is aangebroken voor een paradigmaverschuiving in de COPD-zorg. Palliatieve zorg moet evolueren van een sluitstuk naar een rode draad door het hele zorgtraject, met menselijkheid als drijvende kracht.

De gesprekken over de laatste levensfase blijven uitdagend, maar zijn onmisbaar. Door onze aanpak te veranderen, kunnen we barrières doorbreken en woorden vinden die ertoe doen. Deze ervaringen zijn leerzaam, zowel professioneel als persoonlijk.

Mijn oproep aan iedere zorgprofessional: omarm deze benadering, benut onze toolbox, en laat Compassion uw gids zijn. Alleen zo kunnen we voor elke COPD-patiënt in Nederland een leven creëren dat niet alleen langer, maar vooral betekenisvoller is.

Laten we samen deze cruciale stap zetten naar een meer humane en effectieve gezondheidszorg. Doen jullie mee?

Rutger Haandrikman is directeur van de Long Alliantie Nederland. Reageren kan via haandrikman@longalliantie.nl.