Afspraken gemaakt over verantwoord wisselen inhalatiemedicatie

Geplaatst op: september 5, 2023

Er zijn afspraken gemaakt over het verantwoord wisselen van inhalatiemedicijnen door Longfonds, Patiëntenfederatie Nederland, Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), Landelijke Huisartsenvereniging (LHV), de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT), Apothekersorganisatie KNMP en Zorgverzekeraars Nederland. De Long Alliantie Nederland was als toehoorder betrokken en heeft op meerdere momenten ledenbijeenkomsten georganiseerd.

Veel medicijnwissels
Aanleiding voor het maken van de afspraken is dat ongewenst wisselen van inhalatiemedicijnen te vaak voorkomt. Ruim 40% van de mensen met een longziekte die meedeed aan de jaarlijkse Nivel Longmonitor geeft aan dat zij in het afgelopen jaar één of meer keer gewisseld zijn van medicijn. De belangrijkste reden die wordt gegeven is dat het medicijn niet meer wordt vergoed door de zorgverzekeraar. Andere redenen zijn dat het medicijn niet meer goed werkte of niet meer verkrijgbaar was.

Nieuwe afspraken
De nu gemaakte afspraken zijn belangrijk om onnodig wisselen van inhalatiemedicijnen tegen te gaan. Als er tóch wisselingen plaats moeten vinden, bijvoorbeeld bij een tekort van een medicijn, dan moeten patiënten hierin goed worden begeleid.

De belangrijkste werkafspraken die zijn gemaakt gaan over het wisselen van inhalatiemedicijnen om niet-medische redenen voor bestaande patiënten.

  • Zorgverzekeraars en apothekers mogen maximaal één keer in de vier jaar wisselen van inhalatiemedicijnen bij patiënten. Zij hoeven zich niet te houden aan deze afspraak als:
    • het patent van een medicijn verlopen is;
    • er tekorten van een medicijn zijn.
  • Heeft de arts besloten dat er sprake is van een medische noodzaak (M.N.)? Dan schrijft zij/hij dit op het recept en mag er niet gewisseld worden.
    Als er toch wisselingen nodig zijn, dan moet dit gebeuren in overleg met de patiënt en met goede begeleiding. Zo mag je verwachten dat arts, verpleegkundige, POH’er en/of apotheker uitleg geeft over de medicijnwisseling en dat duidelijke voorlichting wordt gegeven over het gebruik van het nieuwe inhalatiemedicijn. Denk aan een instructiefilmpje (www.inhalatorgebruik.nl), een mondelinge en schriftelijke uitleg, demonstratie van een nieuwe inhalator door de arts/ apotheker en oefenen met een lege oefenpuffer.
    Iedere patiënt krijgt minimaal één keer per jaar een herhaalinstructie en inhalatiecontrole aangeboden om het medicijn goed te blijven gebruiken.

De praktijk
De komende periode worden de afspraken ingevoerd in de praktijk. Dan moeten alle gemaakte afspraken ook daadwerkelijk toegepast worden door voorschrijvers, zorgverzekeraars, apothekers en andere betrokken partijen. Dit wordt gemonitord. Onder andere via de jaarlijkse Longmonitor en via het Longfonds Meldpunt waar mensen kunnen melden als ze problemen hebben met het krijgen van hun voorgeschreven medicijnen.

De werkafspraken zijn vastgelegd in een aanvullend document op de Leidraad Verantwoord Wisselen van medicijnen die allen betrokkenen gebruiken. De afspraken zijn hier te vinden op de website van de Patiëntenfederatie.