Onderzoek
Samenvatting onderzoeksopzet
Het aantal patiënten met chronische longziekten, zoals COPD en astma, neemt toe. Deze patiënten hebben een verhoogd risico op luchtweginfecties en een grotere kans op een ernstiger beloop, wat kan leiden tot ziekenhuisopname en/of een vermindering van kwaliteit de van leven. Preventie van deze infecties door middel van vaccinatie is daarom van extra belang voor deze patiëntenpopulatie.
In Nederland wordt op dit moment griepvaccinatie aangeboden aan alle volwassenen met een chronische longziekte en COVID-19-vaccinatie aan patiënten met chronische longziekten ≥50 jaar. Ook is de pneumokokkenvaccinatie beschikbaar voor alle volwassenen vanaf 60 jaar.
Er zijn echter meer vaccinaties op de markt dan op dit moment programmatisch beschikbaar zijn.
Onderzoek naar aanvullende vaccinaties
In de leidraad zijn aanvullende vaccinaties tegen de volgende verwekkers nader onderzocht: pneumokokken, Haemophilus influenzae, respiratoir syncytieel virus (RSV), kinkhoest en Groep-B streptokokken.
Het advies werd gebaseerd op literatuur over ziektelast, vaccineffectiviteit binnen de algemene populatie en specifiek voor patiënten met chronische longziekten en internationale richtlijnen.
De beoordeling en afweging werd gedaan door een brede werkgroep.
De ziektelast wat betreft ziekenhuisopnames werd bij pneumokokken en RSV ingeschat als aanzienlijk. Voor kinkhoest en Haemophilus influenzae werd de ziektelast ingeschat als zeer laag, en voor Groep-B streptokokken was er onvoldoende data beschikbaar om een inschatting te maken.
Vaccineffectiviteit onderzocht
Op basis van de wetenschappelijke literatuur is er voldoende bewijs dat pneumokokkenvaccinatie bescherming biedt tegen ziekenhuisopnames en exacerbaties, waarbij de conjugaatvaccins (PCV) langer werkzaam zijn en een hogere effectiviteit hebben dan de polysacharidevaccins (PPV).
De RSV-vaccins zijn nog maar kort op de markt, maar laten zowel in klinische studies als in de praktijk een beschermend effect zien tegen respectievelijk ernstige ziekte en ziekenhuisopnames.
De effectiviteit van het kinkhoestvaccin bij volwassenen is kortdurend en onvoldoende onderbouwd. Het bewijs voor de effectiviteit van vaccinatie tegen Haemophilus influenzae is zeer beperkt, en vaccinatie tegen Groep-B streptokokken bevindt zich nog in de experimentele fase.
Bespreek samen met je (long)arts welke vaccinaties voor jou belangrijk zijn, en hoe en wanneer je gevaccineerd kan worden.
